"Anti-Homohuwelijk demonstrant Frigide Barjot doet denken aan Pim Fortuyn". De wijze waarop Frigide Barjot opereert, toont dat democratische politiek karikaturaal is geworden, vindt publicist Dirk-Jan van Baar. "Gewoon kwestie van gezond burgerverstand dat kinderen het liefst bij hun biologische vader en moeder zijn", aldus Frigide Barjot.
Zondag liepen honderdduizenden Fransen van divers pluimage te hoop tegen het homohuwelijk op de Champ-de-Mars in Parijs. Dat gebeurde niet onder leiding van de katholieke kerk, hoewel die ook van de partij was, maar van Frigide Barjot, een Franse comédienne die zich in het verleden voor homorechten heeft ingezet. Dat is nogal ontregelend, misschien nog ontregelender dan het homohuwelijk zelf.
Frigide Barjot, een verbastering van Brigitte Bardot, die dit seksicoon van de Franse filmindustrie van haar meest opzichtige kanten berooft, is in alles een karikatuur. Misschien niet van zichzelf, al geldt dat voor de meeste komedianten, maar wel van alles waarover Fransen zich plegen op te winden. Ze is een linkse activiste die 'rechtse' standpunten omhelst. Als alle activisten schuwt ze het theatrale niet, maar maakt ze zich tegelijkertijd sterk voor het burgerfatsoen.
Ze draagt een conservatief soort katholicisme uit waarmee ze gelijktijdig de kerk uitdaagt. En misschien wel het meest provocerende van alles: haar standpunten over het homohuwelijk zijn zo gek nog niet en zouden een halve eeuw geleden nog volkomen vanzelfsprekend zijn geweest. Daarmee doet ze denken aan Pim Fortuyn, die in al zijn excentriciteit ook een beroep deed op het burgerverstand en daarmee half Nederland en vooral de linkse kerk op z'n kop zette.
Ongeloof
De reacties die Barjot wekt, grenzen - net als bij Pim - aan het ongeloof. Hoe kan zo'n taboedoorbrekende vrouw nu aan de zijde van de katholieke kerk de straat opgaan tegen zoiets progressiefs als het homohuwelijk? Wat is dat voor onzin?
Het NOS Journaal meldde geruststellend dat de menigte, waarin zich ook moslims bevonden, niet representatief is voor de Franse bevolking, die in meerderheid voor het homohuwelijk is. De legalisering van het homohuwelijk leek zo ongeveer de meest onschuldige verkiezingsbelofte van François Hollande, de nieuwe socialistische president, en nu loopt rechts Frankrijk uitgerekend daartegen te hoop.
Deze reactie is tekenend. Veel mensen halen hun schouders op over dat homohuwelijk en hebben het allang als hedendaags modern verschijnsel geaccepteerd. De economie is in hun ogen veel belangrijker: als die homo's zo nodig willen trouwen, moeten ze dat zelf weten. Het verklaart waarom dit fenomeen, in Nederland begonnen, zo ongehinderd aan een wereldwijde opmars bezig is en zelfs al in allerlei conservatieve katholieke landen (Spanje, Portugal, Argentinië, Mexico) is ingevoerd. Dat is historisch gezien verbluffend. Homoseksualiteit was overal ter wereld bijna altijd een taboe waarover slechts besmuikt en giechelig kon worden gedaan (ook door homo's zelf). In onze tijd vinden we het ineens doodnormaal als homo's met een beroep op 'gelijke rechten' voor de wet gaan trouwen. Dat is niks minder dan een culturele revolutie, die nu uitgerekend in Frankrijk - het land van de revolutionaire barricadenromantiek en mei '68 - tegen het licht wordt gehouden.
Open deuren
Eigenlijk trapt Barjot een paar open deuren in en dat is ook het humoristische eraan. Het huwelijk is voor haar een zaak tussen man en vrouw en zij maakt vooral bezwaar tegen de mogelijkheid dat homoseksuelen kinderen krijgen, de logische consequentie van het huwelijk, wat in het homogeval op adoptie neerkomt. Daar is geen speld tussen te krijgen, wat bij Franse logica niet altijd zo is. Ik zie ook niet waarom dit standpunt discriminatie zou zijn. In Frankrijk is een strikte scheiding tussen kerk en staat, maar ook de overheid heeft het recht duidelijk te maken wat zij als de meest wenselijke omgeving ziet om kinderen in groot te brengen. Tot voor kort bestond er algemene consensus over dat kinderen het liefst bij hun biologische vader en moeder waren, en hoewel dit lang niet in alle gevallen een succes is (de wereldliteratuur draait om jeugdtrauma's die door dominante vaders of moeders zijn ontstaan) lijkt dit door modern psychologisch onderzoek te zijn bevestigd. Gewoon een kwestie van gezond burgerverstand, meer niet.
Daar zit 'm natuurlijk ook de kneep. Bijna de hele 20ste eeuw is 'links' tegen de burgerlijke samenleving te hoop gelopen; in die optiek is zoiets 'truttigs' als het homohuwelijk (hoewel je niet mag zeggen dat het homohuwelijk 'truttig' is, dat is alleen het huwelijk tussen man en vrouw) een mooie alternatieve doorbraak. Het is bovendien een makkelijk symbool waarmee linkse regeringen kunnen laten zien hoe progressief ze zijn. Dat laatste was zeker bij de Spaanse regering-Zapatero het geval. Frankrijk, het meest progressieve van de katholieke landen, liep dus eigenlijk achterop; reden waarom François Hollande moet voortmaken.
Bel
Maar dankzij Frigide Barjot trekt taboedoorbrekend én taboeminnend Frankrijk nu aan de bel. Een tot in het absurde doorgevoerde comédie française, zeker als we nog even terugdenken aan de schaamteloze theaterstukken van DSK en de soaps waarop de huwelijken van Nicolas Sarkozy en de huidige president - die zich ook nog als een monsieur propre, een heel gewone nette jongen, profileert - zijn uitgelopen.
Uiteraard is dat homohuwelijk voor rechts Frankrijk ook een dankbaar symbool om tegen het 'jaloerse socialisme' van de nieuwe regering ten strijde te trekken. De manier waarop filmster Gérard Depardieu tegen de jaloeziebelasting voor de rijken opponeerde door van zijn schurkenvriend Poetin al volksdansend de Russische nationaliteit te aanvaarden, is niet minder theatraal dan het optreden van Barjot. Er spreekt een plezier in politieke incorrectheid uit dat we in Frankrijk wel vaker zien.
Niet alleen bij rechts, dat op dit gebied met Le Pen een traditie hoog te houden heeft, tot met de nazi's heulende schrijvers aan toe, maar ook bij links. Het gekoketteer van de linkse huisfilosoof Jean Paul Sartre met het maoïsme en zijn 'open huwelijk' met Simone de Beauvoir waren net zoiets.
Showfiguren
Het verschijnsel beperkt zich bovendien niet tot Frankrijk. Nederland kende zijn provo's, tot Fortuyn aan toe, de Italiaanse politiek krijgt steeds carnavaleskere trekken (misschien niet zo gek, ook de katholieke kerk is één grote verkleedpartij) en zelfs in Tsjechië dient een professor in de kunsten zich als presidentskandidaat aan. Deze van top tot teen getatoeeerde Vladimir Franz is vooral populair bij jongeren, maar minstens zo opvallend is hoe 'geaccepteerd' zulke showfiguren die tegen de zittende elite ageren al zijn geworden.
Daarom staat zo'n Frigide Barjot voor meer dan alleen het protest tegen het homohuwelijk. Dat deze comédienne in Frankrijk in naam van de logica en het gezond verstand kan opereren, bewijst hoe karikaturaal de democratische politiek in het Westen aan het worden is.
bron: Volkskrant.nl
