COLUMN - Het is vrijdagochtend 29 november. Ik sta voor mijn kledingkast te twijfelen. Vandaag heb ik mijn eerste tv-optreden bij Spuiten en slikken. De aflevering gaat over transgenders. Wat draag je als voorzitter van COC Nederland? Moet ik mijn netste kleren aan? Nee, dat schept teveel afstand. Ik kies voor een spijkerbroek.
Mijn eerste optreden als COC-voorzitter buiten de COC-gelederen was bij het transgendercongres van Transgender Netwerk Nederland in Dordrecht. De T van LHBT was voor mij nog geen gesneden koek. Daarom was ik erg blij met deze uitnodiging. Wat een rijke, prachtige ervaring was dat congres. Een kennismaking met (bijna) alle mensen die ertoe doen als het gaat om genderidentiteit. Ik sprak met de denkers, zoals de beleidsmakers van OCW en onderzoekers van Movisie. Maar vooral ook met de doeners: transvrouwen, transmannen en hun geliefden. Wat een mooie, dappere en sterke mensen. Ik realiseerde me dat zichtbaarheid hét grote verschil is tussen de LHB en de T. Waar LHB's niet bij elke stap in de openbaarheid als zodanig herkenbaar zijn, zijn transgenders dat vaak wel en dat maakt kwetsbaar.
Ook in de weken na het congres stond de transgenderproblematiek hoog op mijn agenda. In het rapport van het SCP, dat in november verscheen, werd de vaak schrijnende problematiek scherp beschreven. Zo is bijna de helft van de transgenders in het afgelopen jaar negatief bejegend en liggen zelfmoordpercentages tien maal hoger dan onder de Nederlandse bevolking in het algemeen. Er waren de laatste tijd veel documentaires en debatprogramma's over het onderwerp op tv. Input genoeg dus voor mijn quotes bij Spuiten en Slikken. Naast mijn inbreng was de hoofdrol weggelegd voor BeyonG, transvrouw. En voor verslaggever Tim, die een dag als transvrouw de straat op ging.
Spuiten en Slikken heeft mooi en integer in beeld gebracht hoe het is om als transgender zichtbaar anders te zijn dan wat 'men' gewend is te zien. Met als absoluut dieptepunt het bezoek aan een filiaal van een grote hamburgerketen, waar BeyonG en Tim door het personeel als attractie werden nageroepen en in hun gezicht werden uitgelachen. Ironisch genoeg gebeurde daarmee precies wat ik vreesde en verwachtte. De onderzoeksresultaten van het SCP die ik in het programma toelicht, werden direct door praktijkbeelden geïllustreerd: negatieve bejegening en een onveilig gevoel.
Op verzoek van betrokkenen schreef ik de hamburgerketen een brief met de vraag om uitleg over het incident. Heel snel volgde een eerste telefonische reactie: de medewerkers zouden alleen gelachen hebben omdat er een bekende Nederlander het filiaal binnenkwam. Wat een SLAP verhaal! Dat slikken we niet. COC Nederland wil met het management in gesprek. En dan trek ik mijn netste kleren aan !!
Tanja Ineke
Voorzitter COC Nederland
bronnen: Gay.nl / COC Nederland / Spuiten en Slikken
